برنامه‌ريزی منطقه‌ای در انگار شاران

بهره‌برداری خردمندانه و پايدار از منابع موجود سرزمين، شرط اساسی توسعه است. برای مثال در سطح منطقه‌ای، كارايی اقتصادی ناظر بر افزايش توليد ثروت از طريق افزايش بهره‌وری از منابع موجود همچون منابع آب، خاک، پوشش گياهی، معادن و تأسيسات راه، راه‌آهن، فرودگاه، سد، نيروگاه‌ها و بنگاه‌های صنعتی، خدماتی، آثار تاريخی، چشم‌اندازهای زيبای طبيعی و... است.
افزايش بهره‌برداری از اين منابع و امكانات لازمه توسعه پايدار منطقه‌ای است ولی شرط كافی نيست. تجربه نشان‌ می‌دهد اصل كارايی اقتصادی بر تمركز فضايی هرچه بيشتر امكانات و فعاليت‌ها جهت كاهش هزينه‌ها و افزايش سود تأكيد دارد. پيامد تمركز امكانات و فعاليت‌ها، تمركز جمعيت در فضای منطقه است و اين هردو به بی‌توازنی و عدم تعادل‌های منطقه‌ای می‌انجامد، كه پديده‌ای ناعادلانه است و به توسعه ناپايدار می‌انجامد. از سوی ديگر بهره‌برداری بی‌رويه از منابع محدود و كمياب همچون منابع آب و خاک و نيز منابع تجديد‌ناپذير همچون منابع معدنی و آثار تاريخی، می‌تواند فرآيند توسعه را با نوسان و در صورت تداوم با توقف كامل مواجه سازد.
با توجه به نكات فوق در فرآيند تهيه طرح‌های منطقه‌ای لازم است افزون بر انجام ماموريت‌های معمول طرح، سازوكارهای معطوف به عدالت اجتماعی از جمله ايجاد تعادل‌های درون منطقه‌ای و عدالت توزيعی با هدف دستيابی به توسعه پايدار، مورد توجه قرار گيرد.

فهرست تجربه‌ها